در زمینه فقه/ مناسک حج/ اعمال حج تمتع

مسئله681: کسي که مي‌خواهد حجِّ واجب به‌ جا آورد، واجب است احکام آن را بیاموزد و یا تحت نظر افرادی که احکام را می‌‌دانند حجِّ خود را به صورت صحیح انجام دهد و اعمال آن را به پایان رساند.

مسئله682: مستحبّ مؤکّد است که نمازهای پنجگانه در مسجدالحرام و مسجدالنّبی«صلی الله علیه و آله و سلم» خوانده شود و سزاوار نیست مؤمنین فضیلت نماز در این دو مسجد را از دست بدهند.

مسئله683: شرکت در نماز جماعت اهل سنّت که در حرمین شریفین برگزار می‌شود، مستحبّ است و زائرین گرامی باید نماز را به همان صورتی که آنان می‌خوانند، بخوانند. ولی اکتفا کردن به آن نماز صحیح نیست و باید اعاده کنند. 

مسئله684: هنگام اقامۀ نماز جماعت مسجدالحرام و مسجدالنّبی«صلی الله علیه و آله و سلم» خروج از این دو مسجد جایز نیست. همچنین سزاوار نیست زائرین، هنگام نماز جماعت در بازار بوده یا مشغول کار دیگری غیر از نماز جماعت باشند.

مسئله685: سجده بر انواع سنگها که در مسجدالحرام و مسجدالنّبی«صلی الله علیه و آله و سلم» به کار رفته است، صحیح می‌باشد.

مسئله686: استفاده از مهر، بادبزن، حصیر و کاغذ و نظائر آن برای سجده در مسجدالحرام و مسجدالنّبی«صلی الله علیه و آله و سلم» موجب انگشت‌نما شدن و وهن شیعه می‌شود و جایز نیست.

مسئله687: برداشتن قرآن و دیگر اشیاء از مسجدالحرام و مسجدالنبی«صلی الله علیه و آله و سلم» جایز نیست و ضمان‌آور می‌باشد.

مسئله688: برداشتن سنگ از صفا و مروه جایز نیست و به طور کلی برداشتن هر شیئی که بدون اجازه، از آن دو مسجد و یا سایر مکانهای مکّه و مدینه برداشته شود، موجب ضمان است.

مسئله689:انجام هر عملی که موجب وهن شیعه و بی‌احترامی به پیشوایان دین و شیعیان می‌شود، جایز نیست؛ بنابراین زائران باید از کارهایی نظیر دست‌ کشیدن و بوسیدن درب‌های حرم‌ها، ضریح پیامبر«صلی الله علیه و آله و سلم» و نرده‌های بقیع و یا نماز خواندن در قبرستان‌های بقیع و ابوطالب و نیز برداشتن خاک از بقیع یا سایر اماکن‌ و اعمالی از این قبیل جدّاً پرهیز نمایند.

مسئله690: زائران ایرانی خانه خدا باید از نظر اخلاقی نمونه باشند و موجب اعتلای آبروی تشیّع و جمهوری اسلامی گردند. بنابراین لازم است با یکدیگر و نیز با سایر مسلمانان رفتاری همراه با گذشت، ایثار و فداکاری داشته باشند و عطوفت و مهربانی در میان آنان حکمفرما باشد.

مسئله691: رعایت پوشش اسلامی و اخلاقی برای زن و مرد لازم و ضروری است. مخصوصاً زن‌ها باید با چادر مشکی و روگرفته باشند. و تماس آن‌ها با نامحرم به اندازه متعارف باشد.

مسئله692: رطوبت‌هایی که در اثر شستشوی کف مسجدالحرام یا مسجدالنّبی«صلی الله علیه و آله و سلم» ایجاد می‌شود، محکوم به طهارت است و اجتناب از آن‌ها لازم نیست.

مسئله693: روزۀ مستحبّی مسافر صحیح است و نیاز به قصد ده روز ندارد. بنابراین کسی که در مکّه یا در مدینه حضور دارد، می‌تواند بدون قصد و نذر و... روزۀ مستحبّی بگیرد، هرچند روزۀ قضا بر عهده داشته باشد.

مسئله694: حجّ و عمره باید برای رضای خداوند متعال به‌جا آورده شود و اگر جنبۀ تفریحی پیدا کند یا تکرار آن از شأن زائر بالاتر باشد، حقیقتِ عبادیِ خود را از دست می‌دهد. و شایسته است مؤمنین به‌جای حجِّ مستحبّي متعدّد يا عمره‌های مکرّر، از دیگران دستگیری کنند.

مسئله695: در راه رفت و برگشت سفر حجّ و عمره و در هواپیما، اگر وقت نماز واجب تنگ باشد، زائرین می‌توانند به همان صورتی که در صندلی نشسته‌اند، نماز خود را بخوانند و رعایت قبله و سایر موارد لازم نیست. بلکه اگر مسؤولین هواپیما اجازه ندهند، قبله‌یابی، ایستادن و... جایز نیست.

مسئله696: زائران می‌توانند نماز خود را در همۀ شهر جدید و قدیم مکّه و مدینه و مکان‌هایی که بعداً به این شهرها افزوده میشود، تمام بخوانند، بلکه تمام خواندن افضل است.

مسئله697: حدودي که عامّه براي عرفات، مشعر، مني و مسلخ و مانند اينها تعيين کرده‌اند، يا روزهايي که به عنوان عرفه يا عيد قربان اعلام مي‌کنند، کفايت مي‌کند و لازم نيست شيعيان در اين امور تحقيق کنند و نبايد به شک يا گمان خود اعتنا نمايند بلکه اگر بر فرض نادر يقين به خلاف پيدا کنند نيز همان حدود و ايّام کفايت مي‌کند.